کیت تشخیص آپوپتوز بر پایه FITC/Annexin V-PI
مقدمه
آپوپتوز (Apoptosis)، به معنای مرگ برنامهریزیشده سلولی، فرایندی مهم و ضروری برای حفظ تعادل و هموستازی در بافتهای بدن است. این فرایند نقشی حیاتی در توسعه و بقای موجودات زنده دارد و در تنظیم پاسخهای ایمنی، حذف سلولهای سرطانی و محافظت از بدن در برابر آسیبهای سلولی نقش ایفا میکند. مطالعات آپوپتوز میتواند درک بهتری از مکانیسمهای مرگ سلولی در بیماریها، بهویژه سرطان، ارائه دهد.
کیتهای تشخیص آپوپتوز ابزارهای کلیدی در آزمایشگاههای زیستشناسی سلولی و مولکولی هستند. یکی از روشهای پرکاربرد برای بررسی و تشخیص آپوپتوز استفاده از کیت FITC/Annexin V-PI است که مبتنی بر رنگآمیزی و فلوسایتومتری میباشد.
مبانی و اصول کیت FITC/Annexin V-PI کیت FITC/Annexin V-PI بر اساس توانایی Annexin V برای اتصال به فسفاتیدیلسرین (PS) در غشای سلولهای آپوپتوتیک عمل میکند. در شرایط عادی، فسفاتیدیلسرین در بخش داخلی غشای سلول قرار دارد، اما در مراحل اولیه آپوپتوز، این فسفولیپید به بخش خارجی غشا جابهجا میشود. این تغییر غشایی یکی از نشانههای ابتدایی آپوپتوز است که توسط Annexin V شناسایی میشود.
در این کیت، Annexin V به FITC (فلورسانت ایزوتیوسیانات) متصل شده که امکان آشکارسازی با استفاده از فلوسایتومتر را فراهم میکند. به منظور تفکیک سلولهای آپوپتوتیک از سلولهای نکروتیک (Necrotic)، از رنگ پروپیدیوم یدید (PI) نیز استفاده میشود. PI تنها به DNA سلولهای نکروتیک که غشای آنها آسیب دیده است نفوذ میکند و سلولهای آپوپتوتیک زودرس (early apoptotic) به دلیل سالم بودن غشای سلولی به PI رنگ نمیگیرند.
مراحل اجرای آزمایش با کیت FITC/Annexin V-PI
تهیه سلولها: سلولهای مورد مطالعه را کشت داده و سپس پس از تیمار با ماده یا شرایط مورد نظر (مانند داروهای شیمیدرمانی یا مواد سمی)، آنها را برای تشخیص آپوپتوز آماده میکنند.
سانتریفیوژ: سلولها با استفاده از سانتریفیوژ جداسازی میشوند و در محلول بافری مخصوص تعلیق میشوند.
افزودن رنگها: به سلولها محلول Annexin V-FITC و PI اضافه میشود. Annexin V-FITC به فسفاتیدیلسرین موجود در سطح سلولهای آپوپتوتیک متصل میشود و PI تنها به DNA سلولهای نکروتیک نفوذ میکند.
انکوباسیون: سلولها به مدت زمان مشخصی انکوبه میشوند تا Annexin V و PI به سلولهای هدف متصل شوند.
فلوسایتومتری: با استفاده از دستگاه فلوسایتومتر، سلولهای رنگآمیزیشده بررسی میشوند. سلولهای آپوپتوتیک اولیه (Annexin V+ / PI-) و سلولهای نکروتیک (Annexin V+ / PI+) به وضوح قابل تشخیص هستند.
تحلیل دادهها نتایج فلوسایتومتری بهصورت نمودارهای دو بعدی (dot plot) نمایش داده میشوند که چهار ناحیه مختلف دارند:
سلولهای سالم (Annexin V- / PI-)
سلولهای آپوپتوتیک اولیه (Annexin V+ / PI-)
سلولهای آپوپتوتیک دیررس یا نکروتیک (Annexin V+ / PI+)
سلولهای نکروتیک خالص (Annexin V- / PI+)
